Komunikacja

Zasada prawej ręki. Na czym polega? Kiedy stosować?

Przeczytaj artykuł i dowiedz się jak stosować regułę prawej dłoni, aby uniknąć kolizji.

27 maja 2024

Reguła prawej dłoni to jeden z elementarnych przepisów wynikających z ustawy Prawo o ruchu drogowym. Jeśli poruszasz się pojazdem po drodze bez znaków drogowych poziomych lub pionowych czy sygnalizacji świetlnej, musisz zastosować się do zasady prawej ręki. Z tą regułą spotykamy się podczas codziennego podróżowania po drogach publicznych, a także w trakcie odbywania kursu na prawo jazdy. Zobacz, na czym polega zasada prawej ręki i kiedy trzeba się do niej stosować. Wbrew pozorom to nie takie trudne.

  1. Zasada prawej ręki – na czym polega?
  2. Reguła prawej dłoni – kiedy się ją stosuje?
  3. Zasada prawej ręki na skrzyżowaniu
  4. Kiedy zasada prawej ręki nie obowiązuje?
  5. Zasada prawej ręki – czy jest brana pod uwagę w przypadku ubezpieczenia?

Zasada prawej ręki – na czym polega?

Regulacje dotyczące zasady prawej ręki znajdziesz w art. 25 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z aktualnymi przepisami regułę prawej dłoni stosuje się przede wszystkim wtedy, kiedy zbliżasz się do skrzyżowania równorzędnego, na którym nie ma żadnych oznaczeń w postaci znaków drogowych lub sygnalizacji świetlnej.

Treść przepisu, który mówi o tym, jak działa zasada prawej ręki, brzmi następująco:

Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo – także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo.

Są też pewne wyjątki, kiedy reguła prawej ręki nie znajduje zastosowania. Wskazanego przepisu nie stosujemy wobec pojazdów szynowych, które mają pierwszeństwo wobec innych pojazdów niezależnie od strony, z której nadjeżdżają.

W praktyce jednak zasada prawej ręki wymusza na kierowcach ustąpienie pierwszeństwa pojazdom nadjeżdżającym z prawej strony np. na drogach dwukierunkowych. Przykładowo: jeśli skręcamy z pasa ruchu w lewo, a z naprzeciwka jedzie samochód, musimy ustąpić pierwszeństwa, o ile znaki drogowe lub sygnalizatory świetlne nie wskazują inaczej.

Reguła prawej dłoni – kiedy się ją stosuje?

Z regułą prawej ręki w ruchu drogowym spotkasz się w różnych sytuacjach. Tę zasadę związaną z pierwszeństwem przejazdu wykorzystasz przede wszystkim na drogach publicznych oraz niektórych wewnętrznych np. osiedlowych. Sytuacje i miejsca, gdzie obowiązuje zasada prawej ręki to:

  • skrzyżowania równorzędne (głównie oznaczone znakiem A-5),
  • kolizyjne skręty w lewo na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną,
  • nieoznakowane skrzyżowania, na których nie ma żadnych znaków pionowych lub poziomych,
  • ronda, na których nie wskazano pierwszeństwa przejazdu (nie ma znaku A-7),
  • parkingi zewnętrzne, podziemne oraz drogi wewnętrzne.

Warto też zaznaczyć, że regułę prawej dłoni wykorzystasz także na autostradach i drogach ekspresowych o trzech pasach ruchu. Przykładowo: podczas zmiany pasa z lewego na prawy musisz ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które poruszają się pasem po Twojej prawej stronie.

Zasada prawej ręki na skrzyżowaniu

W Polsce na większości skrzyżowań znajdują się stosowne oznaczenia w postaci znaków drogowych, oznaczeń poziomych na drodze lub sygnalizacji świetlnej. Dzięki temu ruch pojazdów jest płynny i bezkolizyjny.

Są jednak skrzyżowania, na których brakuje oznaczeń, a wtedy musisz wykorzystać zasadę prawej ręki np. na skrzyżowaniu równorzędnym. Jeśli w danym miejscu nie ma wyraźnego wskazania kolejności przejazdu, wtedy wykorzystujesz zasadę prawej strony.

Zasada jest prosta. Aby prawidłowo poruszać się pojazdem zgodnie z regułą prawej strony, wystarczy przepuścić wszystkie pojazdy nadjeżdżające z Twojej prawej strony. W praktyce wykorzystasz tę zasadę następująco:

  • podczas przejazdu przez skrzyżowanie równorzędne na wprost – wtedy przepuszczasz auta z prawej strony,
  • podczas przejazdu przez skrzyżowanie równorzędne w lewo – w takiej sytuacji przepuszczasz najpierw pojazdy nadjeżdżające z prawej strony, a następnie te z naprzeciwka (podczas

przejazdu przez skrzyżowanie również będą po Twojej prawej stronie).

Ta sama zasada obowiązuje na skrzyżowaniach o ruchu okrężnym, czyli na rondach. Jeśli przed wjazdem na skrzyżowanie nie ma znaku A-7 „Ustąp pierwszeństwa”, wtedy stosujesz regułę prawej strony.

Co w sytuacji, kiedy z każdej strony skrzyżowania stoi pojazd?

Jeśli na skrzyżowaniu przy każdym wjeździe stoi samochód, trzeba przede wszystkim nawiązać kontakt wzrokowy z innymi kierowcami. Warto prostymi gestami wskazać, że ustępujemy pierwszeństwa. W takich sytuacjach kierowcy powinni liczyć na swoją uprzejmość, aby jak najsprawniej rozładować ruch na drodze i bezpiecznie przejechać przez skrzyżowanie np. równorzędne.

Kiedy zasada prawej ręki nie obowiązuje?

Zasada prawej strony nie znajduje zastosowania przede wszystkim na skrzyżowaniach o ruchu okrężnym, które zostały oznakowane znakiem A-7. W takich sytuacji przepuszczasz wszystkie pojazdy poruszające się już po rondzie, nadjeżdżające z Twojej lewej strony.

Są też inne sytuacje, kiedy reguła prawej ręki nie obowiązuje wobec:

  • pojazdów szynowych np. tramwaje, pociągi – niezależnie od tego, z której strony nadjeżdżają,
  • pojazdów uprzywilejowanych, czyli policja, straż pożarna, karetka – jeśli auto zbliża się z sygnałami dźwiękowymi i sygnalizacją świetlną, wtedy musisz przepuścić taki samochód.

Z zasady prawej strony nie skorzystasz też wtedy, kiedy włączasz się do ruchu. Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym podczas włączania się do ruchu musisz zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa wszystkim pojazdom znajdującym się na drodze głównej – zarówno z lewej, jak i z prawej strony.

Oprócz powyższych zasada prawej strony nie znajduje zastosowania w miejscach, gdzie działa sprawna sygnalizacja świetlna lub tam, gdzie zostały umieszczone odpowiednie znaki drogowe pionowe i poziome.

Zasada prawej ręki – czy jest brana pod uwagę w przypadku ubezpieczenia?

Jeżeli analiza zgłoszonej szkody wykaże, że doszło do niej wskutek niezastosowania się do zasady prawej ręki, to takie postępowanie może być uznane za rażące niedbalstwo. W takiej sytuacji towarzystwo ubezpieczeniowe ma prawo obniżyć wysokość odszkodowania lub odmówić jego wypłaty.

Zawsze warto sprawdzić OWU dla wybranego ubezpieczenia. Istotnym punktem są wyłączenia od odpowiedzialności – dzięki nim można ocenić czy towarzystwo ubezpieczeniowe nie odmówi wypłaty odszkodowania.

Jeśli podczas zdarzenia doszło do zaniedbań po stronie kierowcy lub kolizja nastąpiła wskutek umyślnego działania, ubezpieczyciel nie będzie ponosić odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez ubezpieczonego, uprawnionego kierującego lub inną osobę, która kierowała pojazdem.