Komunikacja
Kto ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu? Przypominamy zasady ruchu
Sprawdź zasady pierwszeństwa w ruchu drogowym i postaw na bezpieczeństwo!
30 stycznia 2023
Zasady pierwszeństwa to podstawa, ale niekiedy ta podstawa może okazać się najtrudniejsza podczas przyswajania wiedzy do egzaminu na prawo jazdy. Z oszacowaniem kto ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu, problem może mieć każdy – również doświadczony kierowca. Sprzyja temu także powstawanie nowych rozwiązań infrastrukturalnych, które rodzą kolejne wątpliwości w zakresie prawa pierwszeństwa. Sprawdź poniżej, kto i kiedy ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu!
Zasady pierwszeństwa w ruchu drogowym
Ustalenie, kto ma pierwszeństwo przejazdu, jest podstawową umiejętnością, jaką powinien posiadać każdy kierowca. Codziennie pokonujemy dziesiątki skrzyżowań i chociaż najczęściej są to dobrze nam znane miejsca, należy mieć wiedzę pozwalającą na prawidłowe oszacowanie, kto ma pierwszeństwo, a kto powinien przepuścić jadące pojazdy.
Najbardziej ogólna zasada to tzw. reguła prawej ręki. Zgodnie z nią kierowca, który zbliża się do skrzyżowania równorzędnego, musi ustąpić pierwszeństwa pojazdom znajdującym się po prawej stronie. Zasady pierwszeństwa na danym skrzyżowaniu mogą być jednak inne, w zależności od rodzaju skrzyżowania oraz obecnych znaków drogowych dotyczących pierwszeństwa. W wyjątkowych okolicznościach ruchem drogowym może kierować policjant. Wówczas to on jest odpowiedzialny za wskazanie, kto ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu w danym momencie.
Kto ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu?
Aby ustalić, kto ma pierwszeństwo, trzeba sprecyzować konkretne okoliczności. Najważniejsza jest liczba i rodzaj uczestników ruchu oraz typ skrzyżowania. W przypadku skrzyżowań równorzędnych, a więc takich, które nie mają wyróżnionego kierunku z pierwszeństwem przejazdu, pierwszeństwo zachowuje pojazd nadjeżdżający z prawej strony. Jeśli zamierza skręcić się w lewo, należy również ustąpić pojazdowi z naprzeciwka, jak i temu, który skręca w prawą stronę.
Powyższe zasady pierwszeństwa wynikają z art. 25, ust. 1 i 2 Ustawy Prawo o ruchu drogowym. Nie stosuje się ich jednak do pojazdów szynowych. Przykładowo, tramwaje mają pierwszeństwo przejazdu, co oznacza, że powinny one opuszczać każde skrzyżowanie w pierwszej kolejności, chyba że znaki drogowe mówią inaczej.
Chociaż prawo ruchu drogowego jest dość szczegółowe, nie opisuje wszystkich możliwych zdarzeń, do których może dojść na drodze. Świetnym tego przykładem jest scenariusz, którego najczęściej obawiają się młodzi kursanci w szkołach prawa jazdy: cztery samochody pojawiające się w tym samym czasie na skrzyżowaniu równorzędnym bez dodatkowych oznaczeń i sygnalizacji. Kto w takim przypadku ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu? Taka sytuacja jest patowa – wymaga ustąpienia pierwszeństwa przez jednego z kierowców, co wyznacza następnie kolejność poruszania się reszty uczestników ruchu. Przepisy jednak nie nakazują, który kierowca powinien wówczas ustąpić pierwszeństwa.
Zobacz też: Jak postępować w przypadku kolizji drogowej?
Należy pamiętać także o odrębnych przepisach dotyczących przejazdu pojazdów uprzywilejowanych, który regulowany jest przez art. 9 Prawa o ruchu drogowym. Zgodnie z nim, każdy uczestnik ruchu drogowego zobligowany jest do ustąpienia pierwszeństwa pojazdom uprzywilejowanym poruszającym się z włączoną sygnalizacją dźwiękową, dźwiękowo-wizualną lub wizualną oraz niezwłocznego usunięcia się z jego toru przejazdu. Zasada ta jest nadrzędna, co oznacza, że jakikolwiek inny przepis prawa ruchu drogowego nie znosi jej w żadnych okolicznościach.
Ubezpieczenie komunikacyjne, które ceni Twój czas!
Zasada ograniczonego zaufania – co to takiego?
Zastanawiając się, kto ma pierwszeństwo przejazdu, zawsze należy stosować zasadę ograniczonego zaufania. Reguła ta określana jest także jako zasada względnej ufności, została ona opisana w art. 4 Prawa ruchu drogowego. Zgodnie z wykładnią “uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania”.
Zobacz też: Kolizja na drodze – kto straci zniżki: kierowca czy właściciel auta?
Reguła ta sprawia, że nie należy w każdej sytuacji zastanawiać się, w jaki sposób zachowa się inny kierowca jeśli brak ku temu dodatkowych powodów. Należy założyć, że wszyscy poruszają się zgodnie z przepisami i również działać w taki sposób. Z drugiej jednak strony zasada ograniczonego zaufania mówi nam też o tym, aby zwracać uwagę na okoliczności, które mogą świadczyć o tym, że inny uczestnik ruchu nie zachowuje się na drodze zgodnie z prawem. W języku potocznym zasada ograniczonego zaufania używana jest głównie jako reguła zwracająca uwagę na nieprzewidywalność zachowań kierowców. Przepis z art. 4 Prawa ruchu drogowego wskazuje jednak na ograniczone zaufanie, nie zaś na jego brak.
Polecane artykuły
Komunikacja
Światła przeciwmgielne - porady dla bezpiecznej jazdy
Sprawdź kiedy należy włączyć światła przeciwmgielne
Komunikacja
Zgubiony dowód rejestracyjny – co robić?
Dowiedz się, co zrobić kiedy zgubisz dowód rejestracyjny
Komunikacja
Od czego zależy droga hamowania? Poradnik bezpiecznego kierowcy
Sprawdź jakie czynniki wpływają na drogę hamowania pojazdu